Στις 469 ανήλθαν πέρυσι οι αυτοντονίες στην Ελλάδα, με το 86% των περιπτώσεων να αφορούν άνδρες, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του φορέα Κλίμακα.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, το φαινόμενο σε σημαντικό βαθμό εξακολουθεί, να παραμένει δυσνόητο, λόγω της υποκαταγραφής, που αγγίζει το 15% – 20%.

Επιπλέον, στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποιο σύστημα καταγραφής των αποπειρών αυτοκτονίας που καταλήγουν στα νοσοκομεία, με δεδομένο, ότι πίσω από κάθε αυτοκτονία κρύβονται 20 έως 30 απόπειρες, σύμφωνα με στοιχεία.

Ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 12% έως 16% στις ηλικίες μεταξύ 14 με 19 ετών αυτοτραυματίζεται ενώ γνωρίζουμε επιστημονικά, ότι ένα μέρος αυτού του ποσοστού θα οδηγηθεί στην αυτοκτονία, μελλοντικά.

Αναλυτικά τα στοιχεία

Φύλο: Η πλειοψηφία των αυτοκτονιών αφορά ακόμη μια χρονιά τους άντρες, οι οποίοι αναλογούν σε σχεδόν το 86% των περιστατικών, με τις γυναίκες να αποτελούν το 14% του συνόλου.

Ηλικία: Τα δεδομένα του 2024 δείχνουν ότι υπάρχει διασπορά των αυτοκτονιών σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με πιο έντονο το φαινόμενο στις ηλικίες 50-54 ετών, όπου καταγράφηκε το 13,2% των περιστατικών. Στις νεότερες ηλικίες, ιδιαίτερα στην ομάδα 20-24 ετών, καταγράφηκε το 8,3% των αυτοκτονιών, επισημαίνοντας την ανάγκη για ψυχική υποστήριξη και πρόληψη από νεαρή ηλικία. Επίσης, οι ηλικιακές ομάδες 60 ετών και άνω εμφανίζουν σημαντικά ποσοστά, με τα άτομα άνω των 80 ετών να αντιπροσωπεύουν το 9,6% των περιστατικών.

Μεθόδοι Αυτοκτονίας: Από τις 469 καταγεγραμμένες αυτοκτονίες του 2024, οι κυριότερες μέθοδοι ήταν ο απαγχονισμός με 29% και ο αυτοπυροβολισμός με ποσοστό 25,8%.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η μέθοδος της πτώσης, η οποία κατέγραψε ποσοστό 24,3%! Επισημαίνεται ότι κρύβεται σημαντική υποκαταγραφή, καθώς η μέθοδος αυτή μπορεί να παραβλέπεται ή να καταγράφεται με λάθος αιτιολογία. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ποσοστό της πτώσης θα μπορούσε να είναι ακόμη μεγαλύτερο αν υπήρχε πλήρης καταγραφή, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της ενίσχυσης της παρακολούθησης και καταγραφής των περιστατικών αυτών.

Γεωγραφική Κατανομή: Η Κρήτη διατηρεί τη θλιβερή πρωτιά στις αυτοκτονίες με ποσοστό σχεδόν 17% ακολουθούμενη από την περιφέρεια Αττικής, η οποία αγγίζει το 16%.  Ακολουθούν η Θεσσαλία και η Πελοπόννησος αντίστοιχα ενώ περιοχές με μικρότερη παρουσία περιστατικών περιλαμβάνουν το Βόρειο Αιγαίο και τη Δυτική Μακεδονία.

Hotspot & Σώματα Ασφαλείας: Σοκάρει το γεγονός ότι 13 αυτοκτονίες καταγράφηκαν σε hotspot, ενώ στα σώματα ασφαλείας, σε στρατό και φυλακές σημειώθηκε σημαντικός αριθμός περιστατικών, που αγγίζουν τα 10 καταγεγραμμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία μας. Αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν τη σοβαρότητα των ψυχικών πιέσεων που δέχονται συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και το επείγον της ανάπτυξης στοχευμένων στρατηγικών υποστήριξης για αυτούς τους πληθυσμούς.

Νοσοκομεία: Το 2024, το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών κατέγραψε 4 αυτοκτονίες σε νοσοκομεία, γεγονός που καταδεικνύει την ανησυχητική ανάγκη για ενίσχυση των προληπτικών μέτρων μέσα σε υγειονομικές δομές. Η Κλίμακα, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, συνεργάζεται με το Λαϊκό Νοσοκομείο για την ανάπτυξη ενός καινοτόμου πρωτοκόλλου πρόληψης αυτοκτονιών. Στόχος μας είναι η εφαρμογή στοχευμένων δράσεων που θα ενισχύσουν την ασφάλεια και την ψυχική υποστήριξη ασθενών, συγγενών και εργαζομένων διασφαλίζοντας την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των κινδύνων.

Μήνες με υψηλότερο αριθμό αυτοκτονιών

Ιούνιος και Απρίλιος είναι οι μήνες με τις περισσότερες αυτοκτονίες, καταγράφοντας 46 και 45 περιστατικά αντίστοιχα.

Φεβρουάριος με 32 περιστατικά και Σεπτέμβριος με 39 αναδεικνύονται επίσης ως κρίσιμοι μήνες για τη ψυχική υγεία του πληθυσμού. .

Σύγκριση με προηγούμενα έτη

Παρά τη μικρή αύξηση του αριθμού των αυτοκτονιών το 2024 σε σχέση με όσα κατέγραψε το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών της Κλίμακα για το 2023 (451 περιστατικά), ο αριθμός παραμένει κάτω από τα επίπεδα του 2022, όταν οι καταγραφές είχαν φτάσει τα 581 περιστατικά. Ωστόσο, η γενική τάση δείχνει μια ανησυχητική σταθερότητα, γεγονός που απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση για την πρόληψη αυτών των τραγικών περιστατικών.

Υποκαταγραφή των αυτοκτονιών

Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αναδεικνύονται από τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της Κλίμακα είναι η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών στην Ελλάδα. Ενώ το Παρατηρητήριο καταγράφει τα περιστατικά σε πραγματικό χρόνο, υπάρχει ένα σημαντικό χρονικό χάσμα σχεδόν 3 ετών από την ανακοίνωση των επίσημων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, λόγω γραφειοκρατικών δυσλειτουργιών, που έχουμε επισημάνει. Αυτό το χάσμα καθιστά την παρακολούθηση του φαινομένου δύσκολη και με καθυστερήσεις στην ενημέρωση των δεδομένων.