Την κάθοδο των ηλεκτρικών σκούτερ (e-scooters) και των πατινιών στο οδόστρωμα με 15χρονους αναβάτες, ανάμεσα στα άλλα οχήματα, έρχεται να «διευκολύνει» ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και προβλέπει νέα αυστηρά πρόστιμα για τους οδηγούς και την αφαίρεση των διπλωμάτων έως και 7 χρόνια!
Ειδικότερα, όπως γράφουν Τα Νέα (Κώστας Ντελέζος) η προβλεπόμενη από τον νέο ΚΟΚ μείωση των ορίων ταχύτητας στα 30 χλμ./ώρα σε δρόμους εντός του αστικού ιστού από 1ης Νοεμβρίου 2025… φωτογραφίζει κυρίως τα οχήματα μικροκινητικότητας, καθώς, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, η μείωση της ταχύτητας ήρθε για να ευνοήσει αυτά τα οχήματα.
Ωστόσο, ειδικοί που ασχολούνται επί χρόνια με το κεφάλαιο της οδικής ασφάλειας, τονίζουν σε σχέση με τα πατίνια και τα e-scooters, ότι «από τον νέο ΚΟΚ λείπουν κρίσιμες δικλίδες ασφαλείας». Μία από αυτές είναι το ποιοι θα οδηγούν τα e-scooters στους δρόμους ανάμεσα στα άλλα οχήματα. «Μπορεί να το κάνει ένας πιτσιρικάς, όπως το ποδήλατο; Εμείς λέμε όχι. Πρέπει να έχουν συμπληρώσει τα 16 χρόνια και να έχουν παρακολουθήσει μαθήματα οδικής κυκλοφορίας και συμπεριφοράς» λέει χαρακτηριστικά ο Αρης Ζωγράφος, πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Εκπαιδευτών Οδήγησης. Ωστόσο, ο ίδιος εντάσσει τα συγκεκριμένα μαθήματα στο γενικότερο πλαίσιο του «διπλώματος κινητικότητας», όπως το ονομάζει εδώ και χρόνια. «Δεν μπορεί τα αυτοκίνητα να κινούνται με βάση τον ΚΟΚ και τα πατίνια και οι πεζοί όπως θέλουν» εξηγεί. Ηδη, εξαιτίας της κίνησης των πατινιών στον δρόμο, πολλές χώρες επιβάλλουν την ύπαρξη οποιασδήποτε άδειας οδήγησης από τον αναβάτη, ώστε να γνωρίζει τουλάχιστον τους κανόνες του ΚΟΚ και τα σήματα των δρόμων.
Το μέτρο του ορίου ταχύτητας των 30 χλμ./ώρα θα ισχύσει στις κατοικημένες περιοχές, αλλά διατηρείται το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας των 50 χιλιομέτρων την ώρα, εκτός αν άλλως ορίζεται με ειδική σήμανση, σε μονόδρομους στους οποίους υπάρχουν τουλάχιστον 2 λωρίδες κυκλοφορίας διαχωριζόμενες με κατά μήκος διαγραμμίσεις και σε οδούς διπλής κατεύθυνσης, μέσα στις κατοικημένες περιοχές.
Επίσης, το αρμόδιο υπουργείο Μεταφορών φαίνεται να… προσπερνάει το σοβαρό ζήτημα της αστικής ευθύνης, παρότι τα e-scooters λόγω της δύναμής τους απαιτούν αυξημένη προσοχή από αυτούς που τα χρησιμοποιούν. Σε αντίθεση με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Δανία, στην Ελλάδα δεν είναι υποχρεωτική η ασφάλιση των ηλεκτρικών πατινιών.
Μια δεύτερη διάταξη του υπό διαβούλευση ΚΟΚ που προκαλεί αντιδράσεις είναι αυτή που επιτρέπει τη διήθηση (τις αποκαλούμενες και σφήνες) των δικύκλων ανάμεσα στα αυτοκίνητα υπό προϋποθέσεις. Η νέα διάταξη έρχεται σε αντίθεση με απόφαση του Αρείου Πάγου (ΑΠ 55/2016), που προβλέπει ότι οι οδηγοί των δικύκλων που κινούνται ανάμεσα στις λωρίδες κυκλοφορίας ευθύνονται αποκλειστικά για πιθανό τροχαίο ατύχημα
Ο νέος ΚΟΚ ανάβει το πράσινο φως και για την τοποθέτηση καμερών σε αστικά λεωφορεία, τρόλεϊ και σε άλλα οχήματα έκτακτης ανάγκης, με σκοπό την καταγραφή τροχαίων και άλλων παραβάσεων.
Κλιμάκωση ποινών
Ο αναθεωρημένος ΚΟΚ χαρακτηρίζεται από την ένταξη των παραβάσεων σε 3 + 1 βασικές κατηγορίες, ανάλογα με την επικινδυνότητά τους, αλλά και την αντικοινωνική οδική συμπεριφορά, τη διατήρηση των υψηλών προστίμων στις παραβάσεις που ευθύνονται για την πρόκληση σοβαρών τροχαίων ατυχημάτων, αλλά και την αποσύνδεση των ποινών από το αυτοκίνητο, με στόχο την τιμωρία του οδηγού και όχι του οχήματος. Επιπλέον, προβλέπεται κλιμάκωση των ποινών για τους οδηγούς που υποπίπτουν συχνά σε παραβάσεις.
Πάντως, ούτε και σε αυτή την αναθεώρηση του ΚΟΚ κρίθηκε αναγκαίο να γίνει – όπως σε όλες τις χώρες – υποχρεωτική η χρήση των ζωνών ασφαλείας για τους οδηγούς επιβατηγών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης (ταξί), όταν οδηγούν εντός της περιμετρικής τους ζώνης, όπως και των οδηγών οχημάτων που κάνουν συνεχείς στάσεις (ταχυδρομικοί διανομείς κ.λπ.)
Αυστηρός είναι ο νέος ΚΟΚ στις περιπτώσεις επανάληψης των παραβάσεων. Συγκεκριμένα, εάν οδηγός υποπέσει για δεύτερη φορά μέσα σε διάστημα ενός έτους σε συγκεκριμένες παραβάσεις, του επιβάλλονται αυξημένο διοικητικό πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και το διοικητικό μέτρο της αφαίρεσης της άδειας οδήγησης έως 180 ημέρες. Εάν υποπέσει και τρίτη φορά στις ίδιες παραβάσεις (π.χ. οδήγηση υπό επήρεια αλκοόλ) μέσα σε διάστημα πέντε ετών, η άδεια οδήγησης αφαιρείται για επτά χρόνια.
