Σε μια από τις πλέον κομβικές περιόδους για την Τοπική Αυτοδιοίκηση διεξήχθη στη Λάρισα η συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), όπου ετέθησαν όλα τα κρίσιμα ζητήματα που έχουν να κάνουν τόσο με τη λειτουργία των Δήμων, όσο και με εξελίξεις που άπτονται των αρμοδιοτήτων τους.

Στην αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λαρισαίων αναπτύχθηκαν οι απόψεις των συμμετεχόντων – τόσο από την πλευρά της ΚΕΔΕ, όσο και από αιρετούς της Θεσσαλίας – οι οποίες χαρακτηρίστηκαν από αγωνία για όσα βρίσκονται μπροστά…

Η παρουσία του Δ.Σ. της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας στη Λάρισα συνδυάστηκε και με κοινή συνεδρίαση, όπου συμμετείχε το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας.

Στην τοποθέτησή του ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας και δήμαρχος Τρικκαίων Νικόλαος Σακκάς αφού υπογράμμισε στην κρισιμότητα της συγκυρίας τόνισε πως «αυτή η χρονική περίοδος εν πολλοίς θα κρίνει τη φυσιογνωμία που θα έχουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης ακόμη και στο άμεσο μέλλον, καθώς πλέον βρίσκεται στο τραπέζι ο πυρήνας των αρμοδιοτήτων και των δυνατοτήτων που διαθέτουν εν προκειμένω οι Δήμοι ώστε να υπηρετούν τον πολίτη και τις ανάγκες του».

Αναφερόμενος στο κεντρικό θέμα των αναγκαστικών συνενώσεων των ΔΕΥΑ, τις οποίες προωθεί η Κυβέρνηση, ο κ. Σακκάς διατύπωσε τη διαφωνία του με τον κορμό των προτεινόμενων ρυθμίσεων – εκφράζοντας και τις σχετικές συζητήσεις που έγιναν πρόσφατα κατά τη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΠΕΔ Θεσσαλίας στα Τρίκαλα.

«Από πού προκύπτει ότι τα νέα σχήματα τα οποία θα προκύψουν θα είναι λειτουργικά και κυρίως θα παρέχουν – αυτός ακριβώς που είναι ο σκοπός τους – υπηρεσίες ύδρευσης (και όλες τις υπόλοιπες υπηρεσίες) σε καλύτερο επίπεδο συγκριτικά με τα έως τώρα δεδομένα;

Και βέβαια είναι επίσης ιδιαιτέρως προβληματικό το σημείο σύμφωνα με το οποίο προτείνεται η αναγκαστική συνένωση των ΔΕΥΑ χωρίς να προϋπάρχει ένα πλαίσιο αντικειμενικών κριτηρίων που να καθιστά τα νέα σχήματα βιώσιμα. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι προς συνένωση ΔΕΥΑ έχουν εντελώς διαφορετικά δεδομένα στην έως τώρα λειτουργία τους – ενώ δεν προηγήθηκε η πλήρης καταγραφή της κατάστασης στην οποία βρίσκονται – μας δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά για την σκοπιμότητα αυτής της πρότασης» επισήμανε χαρακτηριστικά στην τοποθέτησή του ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας.

Συνάμα, πρόσθεσε πως «οι περισσότεροι συμφωνούμε με τη θέση που έχει διατυπώσει η ΚΕΔΕ για λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας – ή και δύο όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο – με τη συγκρότηση όμως να γίνεται εθελούσια. Τη διοίκηση των νέων φορέων εκτιμούμε πως θα πρέπει να ασκεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε να διασφαλίζεται η απαραίτητη λογοδοσία, διαφάνεια και βέβαια η διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος και των κοινωνικών αναγκών. Συνάμα ζητάμε να δοθεί όλος ο απαραίτητος χρόνος – ξεπερνώντας το ασφυκτικό πλαίσιο που έχει τεθεί – ώστε να πείσουμε την Κυβέρνηση για την ορθότητα των θέσεών μας, οι οποίες έχουν ως ουσιαστικό στόχο οι πολίτες να συνεχίσουν να απολαμβάνουν το κοινωνικό αγαθό του νερού χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις όπως αυτές που συνέβησαν π.χ. με το ηλεκτρικό ρεύμα».

Στη συνέχεια ο Ν. Σακκάς έθεσε το ζήτημα της διαχείρισης των αποβλήτων – υπενθυμίζοντας και τη θέση που διατύπωσε η ΠΑΔΥΘ Α.Ε. – ενώ επισήμανεπως «έχουμε εκφράσει την πλήρη διαφωνία μας με τη δημιουργία ενός φορέα με την επωνυμία «Φο.Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Θεσσαλίας-Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α.», ο οποίος θα προκύψει από την συνένωση με τον ΦΟΔΣΑΛάρισας και τον αντίστοιχο Σύνδεσμο Διαχείρισης της Μαγνησίας.

Έχουμε επιχειρηματολογήσει, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις σε ότι αφορά τον χάρτη διαχείρισης των αποβλήτων στη Θεσσαλία. Δεν εισακουστήκαμε… Πλέον η πορεία των πραγμάτων θα δείξει ποιός είχε δίκιο σε εκτιμήσεις και θέσεις».

Σε ότι αφορά το ζήτημα της οικονομικής κατάστασης των Δήμων ο κ. Σακκάς επανέλαβε τη θέση του «ώστε αυτό το έτος να είναι εφικτή η κάλυψη του λειτουργικού κόστους των Δήμων μέσα από τους θεσμοθετημένους προς τούτο πόρους των ΚΑΠ».

Επίσης ενημέρωσε πως κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔ Θεσσαλίας στα Τρίκαλα διατυπώθηκε το αίτημα της παράτασης σε ότι αφορά την αναστολή καταβολής των τοκοχρεολυσίων στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Όπως και να υπάρξει επιπλέον χρηματοδότηση των Δήμων για τα παιδιά τα οποία μετέχουν – χωρίς Voucher – σε Δομές των Δήμων.

Στο πλαίσιο της συνεδρίασης ο πρόεδρος της ΠΕΔΘεσσαλίας Νικόλαος Σακκάς αντάλλαξε αναμνηστικά δώρα με τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Λάζαρο Κυρίζογλου.

Αναλυτικά η ομιλία του Νικολάου Σακκά, προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας και δημάρχου Τρικκαίων:

Εκ μέρους της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Θεσσαλίας θα θέλαμε να σας καλωσορίσουμε στη Θεσσαλία, να σας καλωσορίσουμε στη Λάρισα.

Η παρουσία του Διοικητικού Συμβουλίου της ΚΕΔΕ στην περιοχή μας – πέρα από την συνέχιση της ορθής πρακτικής των αποκεντρωμένων συνεδριάσεων, ώστε να υπάρχει αμφίδρομη επαφή με τους ΟΤΑ της κάθε Περιφέρειας ξεχωριστά – διεξάγεται σε μια από τις πιο κρίσιμες χρονικές περιόδους συνολικά για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Μια περίοδος που εν πολλοίς θα κρίνει τη φυσιογνωμία που θα έχουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης ακόμη και στο άμεσο μέλλον, καθώς πλέον βρίσκεται στο τραπέζι ο πυρήνας των αρμοδιοτήτων και των δυνατοτήτων που διαθέτουν εν προκειμένω οι Δήμοι ώστε να υπηρετούν τον πολίτη και τις ανάγκες του.

Είναι πράγματι καταιγιστικές οι εξελίξεις που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση με αυτή που βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο της συνεδρίασής μας να είναι ηπλέον κομβική…

Μπροστά μας όλοι έχουμε την πρόταση Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειαςπου τιτλοφορείται «Εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου των Υπηρεσιών Ύδρευσης και Αποχέτευσης».

Πάντοτε ο τίτλος έχει ενδιαφέρον, καθώς οφείλει να δίνει περιεκτικά το στίγμα για όσα περιλαμβάνει στην προκειμένη περίπτωση η πρόταση Σχεδίου Νόμου που αφορά θεμελιώδεις υπηρεσίες προς τον πολίτη όπως είναι η Ύδρευση, η Αποχέτευση, αλλά και η Άρδευση – που για εμάς στη Θεσσαλία είναι εξαιρετικά σημαντική υπόθεση.

Όταν μάλιστα μια παρέμβαση αυτοχαρακτηρίζεται ως «εκσυγχρονισμός» τότε εκ προοιμίου θέλει να δημιουργήσει θετικά αντανακλαστικά σε όποιον δεν πρόκειται να ασχοληθεί περαιτέρω με το συγκεκριμένο κείμενο και με όσα αυτό θέλει να εισάγει στην καθημερινότητα των πολιτών.

Βέβαια, θα είχε ενδιαφέρον να αντιπαραβάλουμε την έννοια του εκσυγχρονισμού με αυτήν της αναγκαστικής συνένωσης των ΔΕΥΑ που αποτελεί κεντρική ρύθμιση του Σχεδίου Νόμου και της δημιουργίας κατά κανόνα μίας ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας.

Με άλλα λόγια δεν ξέρω αν είναι πιο εκσυγχρονιστικό να αναγκάζεις, από το να μελετάς, να πείθεσαι, να πείθεις και στη συνέχεια – εφόσον αυτό είναι προς το δημόσιο συμφέρον – να προχωράς σε συνενώσεις εκεί που πρέπει.

Από πού προκύπτει ότι τα νέα σχήματα τα οποία θα προκύψουν θα είναι λειτουργικά και κυρίως θα παρέχουν- αυτός ακριβώς που είναι ο σκοπός τους – υπηρεσίες ύδρευσης (και όλες τις υπόλοιπες υπηρεσίες) σε καλύτερο επίπεδο συγκριτικά με τα έως τώρα δεδομένα;

Και βέβαια είναι επίσης ιδιαιτέρως προβληματικό το σημείο σύμφωνα με το οποίο προτείνεται η αναγκαστική συνένωση των ΔΕΥΑ χωρίς να προϋπάρχει ένα πλαίσιο αντικειμενικών κριτηρίων που να καθιστά τα νέα σχήματα βιώσιμα. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι προς συνένωση ΔΕΥΑ έχουν εντελώς διαφορετικά δεδομένα στην έως τώρα λειτουργία τους – ενώ δεν προηγήθηκε η πλήρης καταγραφή της κατάστασης στην οποία βρίσκονται – μας δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά για την σκοπιμότητα αυτής της πρότασης.

Εκτός αν όλα τα ζητήματα που θα ανακύψουν πρόκειται να τα διαχειριστεί η προς ίδρυση εταιρεία ΕΥΔΑΠ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Α.Ε. Σ’ αυτό το ενδεχόμενο ποιός θα είναι ο ρόλος των αιρετών και τελικά των τοπικών κοινωνιών σε ότι αφορά τη διαχείριση του νερού και την κάλυψη των πραγματικών αναγκών που έχουν οι πολίτες;

Θα πρέπει να επισημάνουμε πάντως πως δεν γίνεται κουβέντα – και όχι τυχαία – για τις πραγματικές αιτίες που πολλές από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης οδηγήθηκαν σε οικονομική ασφυξία με βασικότερη την τεράστια οικονομική επιβάρυνση εξαιτίας του ενεργειακού κόστους.

Ποιός ευθύνεται γι’ αυτό και για το γεγονός πως δεν υπήρξε έγκαιρη στήριξη;

Συνάμα ο μαρασμός οφείλεται και στην σταθερή μείωση του διαθέσιμου προσωπικού, όπως και στην ανατροπήτων δεδομένων που επιφέρει η κλιματική αλλαγή.

Αλήθεια, πως απαντά το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου στο μείζον ζήτημα της λειψυδρίας, το οποίο ίσως να είναι πιο κοντά από όσο νομίζουμε;

Συνάμα, πως εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη άρδευση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που για εμάς εδώ στη Θεσσαλία είναι υπόθεση ζωής;

Όλα αυτά τέθηκαν στην πρόσφατη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔ Θεσσαλίας, η οποία διεξήχθη στα Τρίκαλα και απόφασή μας είναι να εκφραστεί η διαφωνία μας με τον κορμό όσων περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Νόμου, το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Προφανώς οι περισσότεροι συμφωνούμε με τη θέση που έχει διατυπώσει η ΚΕΔΕ για λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας – ή και δύο όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο – με τη συγκρότηση όμως να γίνεται εθελούσια. Τη διοίκηση των νέων φορέων εκτιμούμε πως θα πρέπει να ασκεί η Τοπική Αυτοδιοίκηση, ώστε να διασφαλίζεται η απαραίτητη λογοδοσία, διαφάνεια και βέβαια η διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος και των κοινωνικών αναγκών. Συνάμα ζητάμε να δοθεί όλος ο απαραίτητος χρόνος – ξεπερνώντας το ασφυκτικό πλαίσιο που έχει τεθεί – ώστενα πείσουμε την Κυβέρνηση για την ορθότητα των θέσεών μας, οι οποίες έχουν ως ουσιαστικό στόχο οι πολίτες να συνεχίσουν να απολαμβάνουν το κοινωνικό αγαθό του νερού χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις όπως αυτές που συνέβησαν π.χ. με το ηλεκτρικό ρεύμα.

Με την ευκαιρία της σημερινής μας συνάντησης δεν μπορώ παρά να επαναλάβω την πλήρη διαφωνία μας με αυτό που κατέστη νόμος του κράτους, μετά την υπερψήφιση από τη Βουλή του νομοσχεδίου που έφερε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την ανάπτυξη των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων».

Αφού επισημάνω τη «σατανική σύμπτωση» πως καιστην προκειμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με «εκσυγχρονισμό» – εδώ αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων – θα ήθελα να υπενθυμίσω πως ως ΠΑΔΥΘΑ.Ε. έχουμε εκφράσει την πλήρη διαφωνία μας με τη δημιουργία ενός φορέα με την επωνυμία «Φο.Δ.Σ.Α. Περιφέρειας Θεσσαλίας-Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α.», ο οποίος θα προκύψει από την συνένωση με τον ΦΟΔΣΑ Λάρισας και τον αντίστοιχο Σύνδεσμο Διαχείρισης της Μαγνησίας.

Έχουμε επιχειρηματολογήσει, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις σε ότι αφορά τον χάρτη διαχείρισης των αποβλήτων στη Θεσσαλία. Δεν εισακουστήκαμε… Πλέον η πορεία των πραγμάτων θα δείξει ποιός είχε δίκιο σε εκτιμήσεις και θέσεις.

Κλείνοντας, την τοποθέτησή μου θα ήθελα να αναφερθώ επίσης στην οικονομική κατάσταση των Δήμων, η οποία σε όλους μας είναι γνωστό πως κάθε άλλο παρά καλή είναι.

Τα είπαμε όλα αυτά πρόσφατα και στο Συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο και δεν θα ήθελα για ακόμα μία φορά να παραθέσω τους λόγους που φτάσαμε στο συγκεκριμένο σημείο.

Όμως καθώς μπροστά βρίσκεται η τελική διαμόρφωση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2025 δεν μπορώ παρά να επαναλάβω τη θέση μου ώστε αυτό το έτος να είναι εφικτή η κάλυψη του λειτουργικού κόστους των Δήμων μέσα από τους θεσμοθετημένους προς τούτο πόρους των ΚΑΠ.

Συνάμα, αυτό το οποίο συζητήσαμε πρόσφατα στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔ Θεσσαλίας στα Τρίκαλα ήταν το αίτημα της παράτασης σε ότι αφορά την αναστολή καταβολής των τοκοχρεολυσίων στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Όπως και να υπάρξει επιπλέον χρηματοδότηση των Δήμων για τα παιδιά τα οποία μετέχουν – χωρίς Voucher – σε Δομές των Δήμων.

Με αυτές τις σκέψεις θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την σημερινή σας παρουσία στη Θεσσαλία και να καλέσω σε επαγρύπνηση – κρατώντας σταθερά ενήμερες τις τοπικές κοινωνίες – για όσα ραγδαία πρόκειται να ανατραπούν το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.