Για «τεράστια στρέβλωση μην έχοντας τον έλεγχο διάθεσης του προϊόντος μας» και για «ψηφιακούς γίγαντες που αλλάζουν άρδην τα κανάλια επικοινωνίας του προϊόντος μας» έκανε λόγο χθες (23/11) ο κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας από το βήμα της γενικής συνέλευσης του ΞΕΕ προαναγγέλλοντας ομαδικές αγωγές σε συνεργασία και με άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις.
H κίνηση αυτή από πλευράς των ξενοδόχων έρχεται σε συνέχεια της απόφασης προ μηνών του Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έδωσε την ευχέρεια για μεγαλύτερη ελευθερία στην τιμολογιακή πολιτική από τους ξενοδόχους, διαχειριζόμενοι άμεσα τις τιμές και τις προσφορές τους χωρίς τους περιορισμούς από τις ρήτρες που απαγορεύουν στα ξενοδοχεία να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές στους δικούς τους ιστότοπους από ό,τι στις πλατφόρμες κρατήσεων τύπου Booking, ευρύτερα γνωστές κι ως OTA (Online Travel Agencies). Από την πλευρά της και η HOTREC, ο φορέας που εκπροσωπεί τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια και τα καφέ στην Ευρώπη προ ημέρων κατήγγειλε ότι η Booking δεν έχει συμμορφωθεί με την οδηγία Ψηφιακών Αγορών της ΕΕ παρά το γεγονός ότι είναι νομικά υποχρεωμένη να το κάνει με ορόσημο την ήδη πεπερασμένη προθεσμία της 14ης Νοεμβρίου. Σημειωτέον ότι σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Μελέτη Διανομής της HOTREC του 2024, η Booking.com κυριαρχεί στην διαδικτυακή αγορά ταξιδιωτικών γραφείων με μερίδιο που ξεπερνά το 70%.
Το «παρών» στη χθεσινή συνέλευση του ΞΕΕ έδωσε και η υπουργός Τουρισμού κ. Ολγα Κεφαλογιάννη δηλώνοντας ότι «ευθύνη της πολιτείας είναι να σχεδιάζει το μέλλον βάσει των διεθνών εξελίξεων και προκλήσεων». Η κ. Κεφαλογιάννη αναφέρθηκε στις πρόσφατες κυβερνητικές πρωτοβουλίες για τη βραχυχρόνια μίσθωση, όπου διαπιστώθηκε «εξαρχής η ανάγκη επανακαθορισμού του φορολογικού πλαισίου», ενώ με κριτήριο τη διασφάλιση της ποιοτικής φιλοξενίας το υπουργείο Τουρισμού επεξεργάστηκε ρυθμίσεις για το καθεστώς λειτουργίας, για τη θέσπιση λειτουργικών προδιαγραφών, ασφάλιση έναντι αστικής ευθύνης κ.α. της συγκεκριμένης αγοράς. Επιπλέον, όπως ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, το υπουργείο στηρίζει και τη θεσμοθέτηση συστήματος κατάταξης των ξενοδοχείων με βάση την περιβαλλοντική απόδοση, σε συνέχεια της σχετικής επεξεργασίας που έχει γίνει από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και το ΞΕΕ με την καταρχήν θεσμοθέτηση να περιλαμβάνεται ήδη στο νομοσχέδιο προς διαβούλευση του Υπουργείου Τουρισμού. Σε τροχιά υλοποίησης βρίσκεται ο τρίτος κύκλος του «Τουρισμός για Ολους» με αυξημένα ποσά ενίσχυσης και την προώθηση ορεινών προορισμών και περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Βασιλικός: «Πολυτέλεια ο εφησυχασμός»
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Αλέξανδρος Βασιλικός αναφέρθηκε στα γρήγορα αντανακλαστικά του κλάδου τα τελευταία πολλά χρόνια, ανεβάζοντας την Ελλάδα στις κορυφαίες δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς. «Καταφέραμε να έχουμε μια ξενοδοχειακή υποδομή διεθνώς αναγνωρισμένη, επιδείξαμε γρήγορα αντανακλαστικά» ανέφερε χαρακτηριστικά, καταγγέλλοντας από την άλλη τον αποκλεισμό από τον αναπτυξιακό ενός μεγάλου αριθμού επενδυτικών σχεδίων για τον κλάδο: «Αποκλείεται το 81% των αιτήσεων του κλάδου για ένταξη στον αναπτυξιακό νόμο, όταν το 44% των εισοδημάτων από τη δραστηριότητα των ξενοδοχείων διαχέεται στην τοπική και εθνική οικονομία».
Σε αυτή τη φάση, ο κλάδος κοιτά κατάματα τις προκλήσεις, τον ανταγωνισμό που μεγαλώνει, την κλιματική κρίση που θα μπορούσε να πλήξει οποιονδήποτε προορισμό, «τους ψηφιακούς γίγαντες που αλλάζουν άρδην τα κανάλια επικοινωνίας του προϊόντος μας. Βρισκόμαστε σε μια τεράστια στρέβλωση μην έχοντας τον έλεγχο διάθεσης του προϊόντος μας». Ο κ. Βασιλικός σε συνέχεια και της απόφασης της του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, έκανε λόγο για μια ενθαρρυντική συνέχεια για τον κλάδο με το σκεπτικό ότι αποκαθίσταται η ισορροπία στη διάθεση κλινών. Όπως απεφάνθη το δικαστήριο, οι ρήτρες ισοτιμίας δεν αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση βιωσιμότητας των πλατφορμών κι επομένως «προσφέρεται μεγαλύτερη αυτονομία στους παρόχους καταλυμάτων προς όφελος του τελικού καταναλωτή». Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΞΕΕ, η απόφαση του δικαστηρίου πιστοποιεί επίσης πως τα ευρωπαϊκά ξενοδοχεία έχουν υποστεί ζημιά από τις συγκεκριμένες «παράνομες» όπως τις χαρακτήρισε πρακτικές. «Το διοικητικό συμβούλιο του ΞΕΕ πήρε την απόφαση να συνεργαστεί με εξειδικευμένη νομική εταιρεία ώστε να εξεταστεί η βέλτιστη μεθοδολογία και να προχωρήσει στην κατάθεση ομαδικών αγωγών μαζί με άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις».
Όπως ανέφερε ο ίδιος δεν υπάρχει χρόνος και πολυτέλεια για εφησυχασμό, ενώ έδωσε το χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι υφίστανται διαρκώς τις τελευταίες δεκαετίες τα ίδια ζητήματα όπως συμβαίνει π.χ. με τη συζήτηση για τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού συνεδριακού κέντρου στην Αθήνα. «Κάνουμε κύκλους γύρω από τον εαυτό μας. Ας βλέπαμε τουλάχιστον τα στοιχειώδη, διαχείριση της ύδρευσης και των απορριμμάτων, παρά τα δυσθεώρητα τέλη που δεν έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα. Ο καθένας σε αυτή τη χώρα μπορεί να παριστάνει τον ξενοδόχο, χωρίς τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του ξενοδόχου».
Ο κ. Βασιλικός δήλωσε ότι «τα σύννεφα μαζεύονται, αλλά ανησυχώ σοβαρά γιατί δίνουμε την εικόνα μιας βάρκας που αρμενιζει αμέριμνα. Γινόμαστε μάρτυρες μιας δημόσιας συζήτησης αυτομαστιγώματος, ακούμε πρακτικές κοινωνικού αυτοματισμού, με κορωνίδα τη συζήτηση για υπερ-τουρισμό με αφορμές μεμονωμένα περιστατικά που μεγεθύνονται. Το ξενοδοχείο είναι το μόνιμο υποζύγιο βαρών που δεν του αναλογούν, που αυξάνονται και αλλάζουν όνομα. Είμαστε πολύ μακριά από αυτά που πρέπει να κάνουμε ως χώρα για να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του αύριο, παρά τις άοκνες προσπάθειες του υπουργείου Τουρισμού».
Χατζής: «Τέλος στους αιφνιδιασμούς»
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων κ. Γιάννης Χατζής ο οποίος τόνισε στο χθεσινό μήνυμά του ότι «δεν αντέχει ο κλάδος αποφάσεις που τον αφορούν σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο να συνεχίζουν να λαμβάνονται ερήμην μας. Πιστεύουμε στο διάλογο, στη συνεργασία και ακριβώς γι’ αυτό δεν πρόκειται να ανεχθούμε άλλους αιφνιδιασμούς και τετελεσμένα.
Δεν είμαι σίγουρος ότι ο κλάδος τυγχάνει της ορθής αναγνώρισης αυτής της μεγάλης συμβολής στην ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. Υπάρχουν και ανησυχητικά δεδομένα όπως καταγράφονται στη φθινοπωρινή έκθεση της Κομισιόν καθώς επισημαίνεται πως το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας μας θα έχει έλλειμμα 7,1% διότι οι εισαγωγές αυξάνονται και οι εξαγωγές μειώνονται».
Ο κ. Χατζής διερωτήθηκε πόσο χειρότερα θα ήταν τα πράγματα αν έβγαινε από την εξίσωση ο τουρισμός. «Το ότι η Ελλάδα θα έχει φέτος την έκτη μεγαλύτερη ανάπτυξη στην Ευρωζώνη με 2,1%, οφείλεται εν πολλοίς στις επιδόσεις του. Γίνονται κινδυνολογικές συζητήσεις περί υπερτουρισμού που πλήττουν άδικα την εικόνα της χώρας όταν αυτό που χρειάζεται είναι σχέδιο με αναπτυξιακή στόχευση καθώς και σύγχρονες ανθεκτικές υποδομές. Ούτε πρέπει ο ξενοδοχειακός κλάδος να αντιμετωπίζεται ως πηγή άντλησης εσόδων για το κράτος ούτε πρέπει να συνδέεται με προβλήματα της σύγχρονης εποχής, που ούτε δημιουργεί ούτε μπορεί μόνος τους να επιλύσει, όπως η κλιματική κρίση. Πρέπει να σταματήσουμε να πατάμε γκάζι εκεί που πρέπει να φρενάρουμε και να πατάμε φρένο εκεί που πρέπει να γκαζώνουμε. Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι», ανέφερε ο κ. Χατζής.
