Λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας, η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού για την ιλαρά πρέπει να υπερβαίνει το 95% για να προληφθούν επιδημίες.
Η ιλαρά βρίσκεται σε έξαρση με αύξηση των κρουσμάτων κατά 20% σε παγκόσμιο επίπεδο και κατά 200% στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δείχνει ο ετήσιος απολογισμός για το 2023.
Σύμφωνα με κοινή έκθεση του ΠΟΥ και των αμερικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), την περυσινή χρονιά καταγράφηκαν 306.000 κρούσματα ιλαράς στην ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ, η οποία περιλαμβάνει και χώρες της Κεντρικής Ασίας όπως το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία.
Συγκριτικά, το 2022 τα κρούσματα περιορίζονταν στα 99.700.
Σε παγκόσμιο επίπεδο αυξήθηκαν κατά το ένα πέμπτο στα 10,3 εκατομμύρια.
Τη χρονική περίοδο 2004-2023 εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα τρεις επιδημίες ιλαράς
Η ιλαρά είναι πιθανότατα η πιο μεταδοτική ασθένεια που γνωρίζουμε, καθώς εξαπλώνεται όχι μόνο μέσω της επαφής με ασθενείς αλλά και μέσω του αέρα.
Πυρετός και εξάνθημα σε όλο το σώμα είναι τα τυπικά συμπτώματα που εμφανίζονται 10-14 μέρες μετά την έκθεση, μπορεί όμως σε σπάνιες περιπτώσεις να προκαλέσει θανατηφόρες επιπλοκές όπως πνευμονία και εγκεφαλίτιδα.
Αν και συχνότερα προσβάλλει παιδιά, η ασθένεια πλήττει και ενήλικες που δεν έχουν αποκτήσει ανοσία.
Λόγω της υψηλής μεταδοτικότητας της ιλαράς, η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού πρέπει να υπερβαίνει το 95% για να προληφθούν επιδημίες.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Η μείωση των εμβολιασμών είναι βασικός παράγοντας στον οποίο αποδίδεται η έξαρση σε παγκόσμιο επίπεδο αλλά και στην Ευρώπη.
Η αναστάτωση που έφερε η πανδημία και οι επιδημίες άλλων παιδικών ασθενειών εμπόδισαν τον εμβολιασμό πολλών παιδιών.
Σημαντικό ρόλο φαίνεται ωστόσο και η απροθυμία ορισμένων γονιών να χορηγήσουν στα παιδιά τους το τριπλό εμβόλιο ιλαράς, κοκκύτη και ερυθράς (MMR) λόγω φόβου ότι προκαλεί αυτισμό. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει όμως ότι η ανησυχία αυτή είναι αβάσιμη.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, από κατά την χρονική περίοδο 2004-2023 εκδηλώθηκαν στην Ελλάδα τρεις επιδημίες ιλαράς (2005-2006, 2010-2011 και 2017-2018) με 4.151 κρούσματα και τέσσερις θανάτους παιδιών.
Η πλειοψηφία των κρουσμάτων αφορούσε έλληνες Ρομά (56,9%) αλλά και νεαρούς ενήλικες από το γενικό πληθυσμό που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
Μειωμένοι εμβολιασμοί
«Η μεγάλη αύξηση κρουσμάτων οφείλεται στην χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη η δρ Νατάσα Κρόφορντ, ανώτερη τεχνική σύμβουλος για την ιλαρά και την ερυθρά.
«Όλες οι χώρες του κόσμου έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο της ιλαράς και επομένως δεν υπάρχει λόγος να προσβάλλεται ή να πεθαίνει ένα παιδί από την ασθένεια».
Σύμφωνα με την έκθεση, μόνο το 83% των παιδιών που έπρεπε να εμβολιαστεί πέρυσι έλαβε την πρώτη δόση του εμβολίου και λιγότερα από τα δύο τρίτα έλαβαν τη δεύτερη.
Από τα 22 εκατ. παιδιά που έχασαν πέρυσι την πρώτη δόση. «τα περισσότερα ζουν σε χώρες χαμηλού εισοδήματος σε ευάλωτες περιοχές που συχνά επηρεάζονται από συγκρούσεις, στις οποίες ο κίνδυνος θανάτου από ιλαρά είναι μέγιστος» είπε η Κρόφορντ.
Επισήμανε πάντως πως, παρά την αύξηση κατά 200%, τα κρούσματα παραμένουν αναλογικά λίγα στην περιφέρεια της Ευρώπης, η οποία έχει τον δεύτερο χαμηλότερο αριθμό μετά τη Βόρεια και Νότια Αμερική.
Ο μεγαλύτερος αριθμός, 2,9 εκατ. κρούσματα, καταγράφεται στη Νοτιοανατολική Ασία.
