Η Μεταμόσχευση Μυελού των Οστών (ΜΜΟ) ή αλλιώς Μεταμόσχευση Αρχέγονων Αιμοποιητικών Κυττάρων ( ΜΑΑΚ) αποτελεί αποτελεσματική θεραπεία για ασθενείς με σοβαρά αιματολογικά νοσήματα. Τα ποιο συνηθισμένα είναι η λευχαιμία, τα μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα, τα λεμφώματα, η βαριά απλαστική αναιμία, οι κληρονομικές ανοσοανεπάρκειες, η μεσογειακή αναιμία, η δρεπανοκυτταρική αναιμία κ.α. Με την μεταμόσχευση αφού καταστραφεί ο παθολογικός μυελός των οστών του ασθενούς ( λήπτη ) με κυτταροστατικά φάρμακα και ακτινοβολία, χορηγείται το μόσχευμα που έχει ληφθεί από τον δότη.
Για την πραγματοποίηση της ΜΑΑΚ υπάρχουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις που η πλέον σημαντική είναι η ύπαρξη ιστικής συμβατότητας στο αντιγόνα HLA μεταξύ του ασθενή και του δότη
Επειδή μόνο το 25% των ασθενών βρίσκει συμβατό αδελφό/ή, η μεγάλη πλειονότητα αναζητά έναν συμβατό μη συγγενή εθελοντή δότη από την Παγκόσμια Ένωση Εθελοντών Δοτών (World Marrow Donor Αssociation–WMDA).
Στην χώρα μας γίνονται περισσότερες από 250 ΜΑΑΚ κάθε χρόνο με εξαιρετικά αποτελέσματα, και στις περισσότερες ο δότης είναι μη συγγενής εθελοντής.
Στην Ελλάδα η πρώτη και μοναδική Παιδιατρική Μονάδα ΜΜΟ, λειτουργεί από το 1993, δημιουργήθηκε από τον Σύλλογο Φίλων παιδιών με καρκίνο ΕΛΠΙΔΑ και έχουν μεταμοσχευθεί μέχρι σήμερα 1.500 παιδιά. Ενώ όμως οι ΜΑΚ είχαν μια συνεχή ανοδική πορεία και μεγάλη εξέλιξη, δεν συνέβαινε το ίδιο και με την εθελοντική προσφορά αιμοποιητικών κυττάρων. Ο αριθμός των εγγεγραμμένων εθελοντών μέχρι το 2010 ήταν 25.000, την τελευταία όμως δεκαετία δεκαπλασιάσθηκε και αυτό οφείλεται σε σωστή εργασία και συντονισμένες προσπάθειες.
Το 2010 η Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία με εκστρατεία ενημέρωσης ευαισθητοποίησε τους πολίτες ενώ το ίδιο χρονικό διάστημα δημιουργήθηκε το πρώτο οργανωμένο κέντρο εθελοντών δοτών μυελού από το Πανεπιστήμιο της Πάτρας, το ΚΕΔΜΟΠ-ΧΑΡΙΣΕ ΖΩΗ, το οποίο έχει προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες.
Η εικόνα πλέον αλλάζει το 2014 με τη λειτουργία του Κέντρου Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών του Συλλόγου «ΟΡΑΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ», δημιούργημα και αυτό της αείμνηστης Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη, που το έργο της και η προσφορά της για το άρρωστο παιδί και τον άνθρωπο έδειξε πως το όραμα μπορεί να γίνει ζωή!
Εθελοντής δότης μπορεί να γίνει κάθε υγιές άτομο 18-45 ετών, (παραμένει εγγεγραμμένο στο WMDA μέχρι την ηλικία των 60 ετών) και σήμερα η διαδικασία της συλλογής των αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, έχει απλοποιηθεί, είναι μια «παρατεταμένη» αιμοδοσία που πραγματοποιείται με μηχάνημα κυτταραφαίρεσης.
Η εθελοντική δωρεά μυελού των οστών αποτελεί το μεγαλύτερο παγκόσμιο κίνημα εθελοντισμού, αφού σε αυτό συμμετέχουν περισσότεροι από 42 εκατομμύρια αλτρουιστές από 57 χώρες, οι οποίοι είναι έτοιμοι να προσφέρουν ελπίδα ζωής σε άγνωστους πάσχοντες συνανθρώπους τους.
Η Ελλάδα διαθέτει 256.000 εθελοντές δότες, όπου οι 171.500 είναι εθελοντές του ΟΡΑΜΑΤΟΣ ΕΛΠΙΔΑΣ και 390 από αυτούς έχουν ήδη προσφέρει μόσχευμα σε ασθενείς. Το μεγάλο αυτό επίτευγμα πραγματοποιήθηκε με τη συμπαράσταση της Ελληνικής κοινωνίας. Η δωρεά Αρχέγονων Αιμοποιητικών Κυττάρων, αυτή η σπουδαία ανθρωπιστική ενέργεια, είναι μία ιατρική πράξη σχετικά απλή και απόλυτα ασφαλής, αποτελώντας το μοναδικό «φάρμακο» για χιλιάδες ασθενείς. Η αύξηση των εθελοντών δοτών, ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί, χωρίς την μεγάλη, ενθουσιώδη και ουσιαστική υποστήριξη των συνεργατών μας, φορέων και ατόμων σε όλη την επικράτεια, οι οποίοι εγγράφουν σήμερα το 80% των νέων εθελοντών!
Οι ΜΑΑΚ εξελίσσονται συνεχώς, ενσωματώνοντας τις κυτταρικές και γονιδιακές θεραπείες στο πρόγραμμά τους για τη βοήθεια και άλλων ασθενών. Η εθελοντική προσφορά μυελού των οστών διανύει εξαιρετική πορεία, εάν αναλογισθούμε ότι η Ελλάδα, πριν μια δεκαετία ήταν ουραγός μεταξύ των 57 χωρών, σε αριθμό δοτών σε σχέση με τον πληθυσμό της και σήμερα πλησιάζει τις πρώτες θέσεις.
Αναμένουμε στα επόμενα χρόνια, ο αριθμός των εθελοντών δοτών θα υπερβεί τις 350.000, έτσι ώστε οι περισσότεροι Έλληνες ασθενείς να λαμβάνουν μόσχευμα από Έλληνες εθελοντές δότες, κάτι αδιανόητο στο παρελθόν, ενώ παράλληλα θα προσφέρεται και ελπίδα ζωής σε πολλούς πάσχοντες στο εξωτερικό.
