Οι κενές θέσεις εργασίας απειλούν την ελληνική οικονομία που βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης

Το πρόβλημα της έλλειψης εργατικών χεριών εντείνεται αντί να υποχωρεί όπως δείχνει έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ. Την ώρα που η οικονομία βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης οι κενές θέσεις εργασίας αυξάνονται με αποτέλεσμα το πρόβλημα να βρίσκεται διαρκώς μπροστά μας.

Οι χαμηλοί μισθοί τόσο για εργάτες όσο και για εξειδικευμένο προσωπικό αποτελούν μία από τις αιτίες του προβλήματος, και δεν φαίνεται να αλλάζει με βάση τις οικονομικές εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ και τις αναιμικές αυξήσεις που υποσχέθηκε για τις αποδοχές των μισθωτών.

Οι χαμηλοί μισθοί και τα ελαστικά ωράρια που υπερβαίνουν το οκτάωρο αφορούν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στη χώρα. Υπό αυτό το πρίσμα εξηγείται και η μετανάστευση που δεν αφορά μόνο το εξειδικευμένο προσωπικό αλλά και τους εργάτες.

Η έλλειψη εργατικών χεριών σε μια σειρά από κλάδους, που αποτελεί βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας, δεν έχει αντιμετωπιστεί στα σοβαρά από την πολιτεία. Από τη μία οι εργασιακές συνθήκες και από την άλλη η μεταναστευτική πολιτική που ακολουθείται δεν δίνουν διέξοδο στο πρόβλημα που όπως φαίνεται δεν βελτιώνεται.

Τα στοιχεία

Τα στοιχεία που παρουσιάζει η ΕΛΣΤΑΤ είναι ενδεικτικά της κατάστασης. Το δεύτερο τρίμηνο του 2024 υπήρξε άνοδος στις κενές θέσεις εργασίας της τάξης του 58,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 που πάλι το ποσοστό ήταν αυξημένο κατά 36,2% σε σχέση με το 2022.

Η έκθεση που αφορά το σύνολο της οικονομίας, εκτός από τον πρωτογενή τομέα – που τα κενά είναι επίσης πολύ μεγάλα – και τις δραστηριότητες των νοικοκυριών, κάνει λόγο για 58.941 κενές θέσεις εργασίας το δεύτερο τρίμηνο του 2024.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, κενή θέση εργασίας θεωρείται μια νεοδημιουργηθείσα θέση, μια ήδη κενή θέση ή μια θέση που πρόκειται να κενωθεί σύντομα, για την οποία ο εργοδότης έχει προβεί πρόσφατα σε δραστικές ενέργειες για να βρεθεί κατάλληλος υποψήφιος, εκτός της επιχείρησης, και η οποία είναι διαθέσιμη είτε άμεσα είτε στο άμεσο /εγγύς μέλλον. Σημειώνεται ότι οι κενές θέσεις εργασίας αφορούν μόνο στους μισθωτούς, και δεν περιλαμβάνονται οι μαθητευόμενοι ή όσοι εργάζονται με καθεστώς εργολάβου.

Ρεκόρ στις ελλείψεις εργατικών χεριών

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εξέλιξη των κενών θέσεων εργασίας από το Α’ τρίμηνο του 2009 έως το Β’ τρίμηνο του 2024. Όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα η περίοδος με τις περισσότερες κενές θέσεις εργασίας ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2024 και στη συνέχεια ακολουθεί το δεύτερο τρίμηνο του ίδιου έτους.

Με ρεκόρ στις ελλείψεις εργατικών χεριών από το 2009 οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία μόνο ενθαρρυντικές δεν είναι.

Και στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι κενές θέσεις εργασίας σε πραγματικούς αριθμούς από το 2009 έως σήμερα. Το πρώτο τρίμηνο του 2024 τα κενά ήταν 70.826, αριθμός ρεκόρ εδώ και 15 χρόνια. Το δεύτερο τρίμηνο υπήρξε μείωση κατά 16,8% αλλά τα 58.941 κενά είναι το δεύτερο μεγαλύτερο ρεκόρ για το ίδιο διάστημα.

Τι αναφέρει η Eurostat

Το πρόβλημα με τις κενές θέσεις εργασίας έχει επισημάνει ο ΟΟΣΑ και η Eurostat σε πρόσφατες εκθέσεις τους σε σχέση με άλλα κράτη της Ευρώπης.

Από τα στοιχεία της Eurostat για το πρώτο τρίμηνο του 2024, προκύπτει ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με τις περισσότερες κενές θέσεις εργασίας στην ΕΕ

Ειδικότερα η Ελλάδα με ποσοστό 3,1% βρίσκεται στην έβδομη θέση της κατάταξης των χωρών της ΕΕ με βάση τις κενές θέσεις εργασίας ενώ κατέγραψε αύξηση σε ετήσια βάση τις τάξης των 1,6 ποσοστιαίων μονάδων, που είναι μακράν η μεγαλύτερη σε σχέση με τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Τον κώδωνα του κινδύνου για την πολύ μεγάλη έλλειψη εργατικού δυναμικού έχει κρούσει και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, τονίζοντας ότι, αν δεν καταβληθούν άμεσα προσπάθειες για να καλυφθούν οι κενές θέσεις εργασίας που υπάρχουν σήμερα, και στον αγροτικό τομέα, «το πρόβλημα θα το βρούμε μπροστά μας».